PHP

PHP Değişkenler ve Temel İşlemler

Bu yazıda PHP dilinin temel yazım kuralları, değişken kullanımı ve ekrana çıktı alma gibi temel kavramları içermektedir.

 

PHP Etiketi

PHP kodlarını  <?php  ile  ?> sembolleri arasında yazarız. Bu yazımı PHP etiketleri olarak ifade ediyoruz.

Yukarıda PHP etiketi yazımını gördük. Ayrıca // ifadesi ile tek satırlık yorum nasıl yapılacağını öğrenmişken tek ve çok satırlı yorumları nasıl yapacağımıza bakalım.

PHP Yorum Satırı

echo Komutu

Ekrana çıktı almak için PHP dilinde bir çok fonksiyon ile birlikte echo komutunu da kullanabilirsiniz. echo komutunun yerine print() fonksiyonunu da kullanabileceğinizi ifade etmek isterim. echo’nun bir fonksiyon olmadığını komut olarak kullanıldığını belirterek örnek bir ekran çıktısı yazalım.

echo komutu yerine print() fonksiyonunu da çıktı almak için kullanabilirsiniz.

echo Kısa Yazım

echo komutunu HTML içinde kısa yazımla kullanmak isteyebilirsiniz. Bunun için HTML içinde ekrana yazdıracağınız yere <?=YAZILACAKÇIKTI?> şeklinde ekrana bir değişkeni yada değeri yazdırabilirsiniz.

Aşağıdaki kod örneğinde bir input value içinde $ad adındaki değişkeni yazdırmak için echo kısa yolu görmektesiniz.

<input name=”ad” value=”<?=$ad?>“>

PHP Değişken Kullanımı

PHP dilinde bir değişkeni tanımlamak ve kullanmak için hep aynı ifadeyi kullanırız.

$(dolar) sembolünü değişkenin başına ekleyip değişkeni tanımlar ve değer aktarırız. Değer aktardığımız değişkeni kullanmak için yine başında $ sembolü ile istediğimiz yerde kullanırız.

Örneğe bakalım.

Yukarıdaki örnekte $sayi1 ve $sayi2 adında iki değişken değerleri ile birlikte oluşturulmuştur. Yukarıdaki örneği biraz daha genişletecek olursak.

Örnek: İçerisinde 10,20 değeri olan iki değişken oluşturup değişkenlerde bu değerleri ekrana yazdırın.

Gördüğümüz gibi iki değişken oluşturduk, ardından değişkenlerdeki değerleri $toplam adında bir değişkende topladıktan sonra echo $toplam ile ekrana bastırdık.

 

PHP Tek ve Çift Tırnak Kullanımı

PHP dilinde string türünde bir ifadeyi çıktılamak için çift tırnak (“) yada tek tırnak (‘) kullanılabilir. Ancak çift tırnağın tek tırnaktan bazı noktalarda farklılık gösterdiğini belirtmek isterim.

Bir metinsel ifade içinde bir değişkenin değerini yazdırmak için çift tırnak kullanırız. Bu kavramı iki ayrı örnekle inceleyelim.

Örnek : Tek tırnak ile çıktı yapmak

Çıktı: Örneğin çıktısı tek tırnaklar içindeki tüm değeri olduğu gibi bastırması ile sonuçlandı.

Örnek: Çift tırnak ile çıktı yapmak

Çıktı:

Tek tırnaktan farklı olarak, çift tırnakta değişkenlerdeki değerleri PHP yorumlayıcı tarafında yorumlanıp çıktı tekrar düzenlenmiş oldu.  $sayi1 + $sayi2 = $toplam” tırnaklar içindeki değişkenlerin değerleri yorumlandıktan sonra 10 + 20 = 30 gibi bir biçime kavuştu.

PHP’de çift tırnağı daha düzgün biçimde yazılar elde etmek için kullanırız.

PHP Kaçış Karakterleri

Bu kısıma, yaygın olarak kullanılan kaçış dizilerinin bazılarını listeledim ve bunların özel karakterden kaçmak veya bazı alfanümerik karakterlerle birleştirerek anlam vermek için nasıl kullanıldığını değindim.

  • \' – String içinde tek tırnaktan kaçma
  • \"– String içinde çift tırnaktan kaçma.
  • \\ –  Slash işaretinden kaçmak.
  • \$ – $ işaretinden kaçmak.
  • \n –Yeni satır yapmak.
  • \t – Tab boşlığu yapmak.

Örnek:

Örnek: HTML içindeki çift tırnaklı yapıları kullanırken kaçmak.

Örnek: Yukarıdaki örnekte tırnaklardan kaçınmak için class=\”kutu\” yerine Çift tırnak içinde tek tırnak da kullanılabilir.

 

PHP içinde HTML Kullanımı

 PHP içinde HTML etketleri metinsel (string) bir ifadedir. HTML etiketlerini yazarken tırnaklar içine alıp çıktıyı istediğimiz gibi HTML olarak biçimlendirebiliriz.

Örnek: Merhaba dünya yazısını H1 ile çıktılayalım.

Çıktı:

Örnek: İki sayının toplamı örneğindeki sayıları alt ıçizili operatörleri ise normal yazdıralım. (u etiketi kullanabiliriz)

Çıktı: “<u>$sayi1</u> + <u>$sayi2</u> = <u>$toplam</u>” metnini çift tırnakları kullanarak biçimlendirip aşağıdaki gibi çıktıyı aldık.

HTML içinde PHP Kullanımı

Yukarıda belirttiğim gibi PHP değişkenini HTML içinde yazdırmak için <?=DEĞİŞKEN?> şeklinde HTML ile kullanabilirsiniz.  Aşağıdaki örneği inceleyelim.

<input name=”ad” value=”<?=$ad?>“>
Bunun dışında PHP etiketlerini açıp kapatarak istediğimiz her yerde HTML ve PHP kodlarını bir arada kullanabiliriz.
 

PHP Veri Tipleri

PHP’de her değişken, farklı türlerdeki verileri saklayabilir ve farklı veri türleri farklı şeyler işlemler yapılabilir.

PHP aşağıdaki veri türlerini destekler:

  • String(Metinsel)
  • Integer(Tam Sayı
  • Float (Ondalıklı Sayı)
  • Boolean(Doğru/Yanlış
  • Array(Dizi)
  • Object(Nesne)
  • NULL(BOŞ)
  • Resource(Nesne Kaynağı)

Mevcut bilgimizle yukarıdaki bazı veri türlerini inceleyelim.

var_dump(): Değişkenle ilgili bilgiyi ekrana dökmek için kullanılır. var_dump() tamamen test amaçlı kullanılır.

Örnek: string türünü kontrol edelim.

Çıktı: Aşağıdaki çıktıda $ad değişkeni “Hayri” içeriğine sahip olduğunu veri türünün string ve toplam karakter sayısının 5 olduğunu gösteriyor.

 

Örnek: int türünü kontrol edelim.

Çıktı: $yas değişkenin türünün int ve içinde 37 değerinin olduğunu görüyoruz.

 

Örnek: float veri türünü kontrol edelim.

Çıktı:

 

Örnek: boolean veri türünü kontrol edelim.

Çıktı:

 

Örnek: Bir değişkenin içi boşsa NULL türünü döndürür.

Çıktı:

 

Örnek: Aşıdaki örnek bir dizinin var_dump() ile nasıl göründüğünü göstermektedir. İlerleyen yazılarda dizi ile ilgili daha çok bilgi sahibi olacağız.

Çıktı:

Çıktığı daha biçimli şekilde göstermek için HTML etiketlerinden faydalabiliriz. Genellikle var_dump() ile kullandığım <pre>…. </pre> etiketi biçim daha düzgün görünmesini sağlayactır.

<pre>…</pre> etiketi için biçimleme

Çıktı: Bu şekide dizi içindeki veriyi daha  iyi incelemiş olduk. Örneğin çrş verisinin index numarası 2 ve türünün string olduğunu görüyoruz.( [2]=> string(5) “çrş”) )

Diğer veri türleri için şimdilik erken olduğu için ele almıyorum.

PHP Değişkenlerde Kullanılan Bazı Fonksiyonlar

Değişkenler ve bazı veri türlerini inceledikten sonra  değişkenlerde kullanabileceğimiz bazı fonksiyonlara göz atalım.

var_dump()

Bir değişkenle ilgili bilgiyi dökümler.

mixed değişkenin her hangi bir türde olabileceğini, :void dönüş değerinin olmadığını ifade ediyor.

Örnek:

Çıktı:

isset()

Değişken tanımlı mı kontrolü yapar. Genellikle süper global ($_POST, $_GET) değişkenleri ile birlikte kullanılan bu fonksiyon ile değişkenin oluşturulup oluşturulmadığını kontrol etmek için kullanılır. Değişken tanımlı ise true değerini döndürür.

yazım kuralı:

mixed değişkenin her hangi bir türde olabileceğini, :bool dönüş değerinin true/false olabileceğini ifade ediyor.

Örnek:

Çıktı: Değişken tanımlı olduğu için dönen bool türü true olacaktır.

Örnek: Tanımlanmamış bir değişken için aynı kontrolü yapalım.

Çıktı: $okul değişkeni tanımlı olmadığı için dönen değer false olacaktır.

Örnek: Genellikle süper global değişkenler ile kullanılır. Aşağıdaki örnek kullanımda $_POST değişkeni ile gelen olup olmadığı kontrol ediliyor.

empty()

Bir değişkenin boş olup olmadığını saptar.

yazım kuralı:

mixed değişkenin her hangi bir türde olabileceğini, :bool dönüş değerinin true/false olabileceğini ifade ediyor.

Dönen Değerler

Belirtilen değişken boş değilse ve değeri sıfırdan farklıysa FALSE döner.

Aşağıdakiler boş olarak ele alınır:

    • "" (boş bir string)
    • 0 (bir tamsayı olarak 0)
    • "0" (bir string olarak 0)
    • NULL
  • FALSE
  • array() (boş bir dizi)
  • var $var; (bir sınıf içinde bir değeri olmaksızın bildirilmiş bir değişken)

Örnek:

Çıktı:

unset()

Belirtilen değişkeni tanımsız yapar. Değişkeni kaldırır.

yazım kuralı:

Örnek:

Çıktı: Değişkeni önce oluşturduk. Sonra unset ile kaldırdık. Ardında isset() ile var mı kontrolü yaptık.

print_r()

Bir değişkeni insanlarn okuyabileceği şekilde ekrana döker.(var_dump() gibi test amacıyla kullanılır.)

Örnek: Bir dizinin ve string türündeki değişkenin ekrana print_r ile dökülmesi

Çıktı:

PHP Tür Kontrol Fonksiyonları

PHP’de değişkenler dinamik olarak belirlendiği için is _??? şeklinde tanımlanan tür kontrol fonksiyonları vardır.

Bunlar;

is_​array() is_​bool() is_​double() is_​float()
is_​integer() is_​long() is_​null() is_​numeric()
is_​real() is_​resource() is_​scalar() is_​string()
is_​int() is_​object()

Bu fonksiyonlardan en yaygın kullanılanlardan bir kaç tanesini inceleyelim.

is_​array()

Değişkenin bir dizi olup olmadığına bakar. Değişken bir dizi ise true, değilse false değerini döndürür.

is_​bool()

Değişkenin bir bool olup olmadığına bakar. Değişken bir bool ise true, değilse false değerini döndürür.

is_​float()

Değişkenin bir float olup olmadığına bakar. Değişken bir float ise true, değilse false değerini döndürür.

is_​int()

Değişkenin bir int olup olmadığına bakar. Değişken bir int ise true, değilse false değerini döndürür.

is_​null()

Değişkenin bir NULL olup olmadığına bakar. Değişken bir NULL ise true, değilse false değerini döndürür.

is_​numeric()

Değişkenin bir rakamlardan olup olmadığına bakar. Değişken bir rakamlar ise true, değilse false değerini döndürür.

is_​string()

Değişkenin bir string olup olmadığına bakar. Değişken bir string ise true, değilse false değerini döndürür.

PHP Tür Dönüşüm Fonksiyonları

boolval() doubleval() floatval()
intval() strval()

intval()

Bir değişkenin tamsayı değerini döndürür.

bolval()

Bir değişkenin bool değerini döndürür.

 

 

 

Değişkenler ile Kullanılan Diğer Fonksiyonlar

debug_​zval_​dump() get_​defined_​vars() get_​resource_​type()
gettype() is_​double() is_​integer()
is_​iterable() is_​real() is_​callable()
is_​resource() is_​scalar() is_​long()
is_​countable() is_​object() unserialize()
settype() serialize() var_​export()

Diğer yazılar

4 Yorum

Yorum yapmak için tıklayın